Artikel de Gelderlander
De enige restanten van de Arnhemse Poort die Huissen eeuwen geleden moest beschermen tegen onverlaten zijn binnenkort voor het eerst in volle glorie te zien. Cor Neijenhuis van de Historische Kring Huessen is samen met Sjaak Nas van aannemer Van Gameren druk met de restauratie van het monument tussen de Stadswal Noord en Langestraat.
,,De Arnhemse Poort is het tastbare bewijs van het feit dat Huissen een stad is. Dit maakt het beeld van Huissen compleet”, zegt Neijenhuis terwijl hij een nieuwe kloostermop plaatst op de plek waar oude steen heeft gelegen. Hij is blij dat de fundering van de buitenste poort van de Arnhemse Poort behouden blijft. ,,Het is doodzonde dat er verder niets meer van de ommuring van Huissen inclusief de stadspoorten bewaard is gebleven.”
Kloostermoppen
Een groot deel van de fundering van de buitenste poort die later deze maand zichtbaar is, bestaat uit de originele grote stenen, de kloostermoppen. Maar ook de nieuwe stenen zijn kloostermoppen. ,,Gemaakt door een bedrijf uit Randwijk. En over een paar jaar zie je door weersinvloeden het verschil niet meer. Dan zijn ze net zo verweerd”, zegt Neijenhuis.
Pas 40 jaar geleden werd de eeuwenoude fundering van het tweede poortgebouw van het poortcomplex Arnhemse Poort bij toeval ontdekt. Dat gebouw is circa 500 jaar oud. ,,Dat gebeurde bij het afgraven van het terrein voor de fietstunnel van de Langestraat naar de Korte Loostraat. Daar kwam opeens deze muur te voorschijn. De stenen waren overwoekerd door groen en de onderste lagen waren aan boomwortels ten prooi gevallen. Die hadden de voegen uit elkaar gedrukt en stenen waren kapot gegaan.”
Toonbaar voor publiek
Neijenhuis en met hem de Historische Kring Huessen waren blij met de vondst. Met steun van de gemeente Lingewaard wordt het fundament gerestaureerd. ,,De verleiding is groot verder te gaan, maar dan ga je iets bouwen waarvan je denkt dat het er op een bepaalde manier heeft uitgezien. Dat doen we niet”, zegt Neijenhuis. Wel wordt het terrein na de restauratie toonbaar gemaakt voor het publiek.
Het tweede poortgebouw maakt deel uit van de Arnhemse Poort, een van de drie poorten die Huissen moest beschermen. De andere poorten waren de Rijnpoort en de Vierakkerpoort. In de jaren zeventig werden arbeiderswoningen in de Damstraat gesloopt. Daarbij stuitten werklieden op een muur die behoorde tot het eerste poortgebouw van de Arnhemse Poort dat stamt uit 1300. De Arnhemse Poort werd in 1825 gesloopt. ,,De schietgaten zaten nog in de muur. Maar om onverklaarbare redenen is dat stuk gesloopt”, zegt Neijenhuis.
Papklok
Even verderop in de Lange Kerkstraat zijn in jaren 50 de laatste overblijfselen van de ommuring grondig verwijderd. De muur moest wijken voor de bouw van woningen. ,,Dus resteren alleen nog de fundamenten van het tweede poortgebouw. Die moeten wij koesteren.”
Tussen de twee poortgebouwen bevond zich de voorpoort. Die was enkele tientallen meters lang. Volgens Neijenhuis gebruikte mensen die vroeger om de toegang naar de stad te controleren en te doseren. ,,Bijvoorbeeld als men dacht dat een bezoeker smokkelwaar bij zich had of iets kwaad in de zin had. En als om 21.00 uur de papklok luidde, ging de poort dicht. Dat noemden ze zo omdat de bewoners om negen uur ’s avonds pap aten en vervolgens naar bed gingen.”